Thema Zorg en leefstijl

Wat willen we bereiken?

Welzijn en preventie
Op het gebied van preventie en welzijn willen we de komende jaren het verschil maken. We voorkomen zoveel mogelijk dat mensen ‘buiten de boot vallen’. Gebeurt dit toch, dan zorgen we dat er snel ondersteuning beschikbaar is om erger te voorkomen.   

Preventieagenda
In de vorige bestuursperiode is nieuw beleid ontwikkeld op verschillende deelgebieden. Onder andere het gezondheidsbeleid, de sportvisie en een heroriëntatie op het Nieuwkoopse zorglandschap. In het koersdocument ‘Zorglandschap Nieuwkoop 2021’ is de ambitie uitgesproken om de rol van de gemeente te versterken op het gebied van welzijn en preventie. Het maken van een overkoepelende agenda voor deze onderwerpen is een logisch vervolg op de ingezette koers. De lijnen die zijn uitgezet in de verschillende plannen worden nadrukkelijker met elkaar verbonden en het helpt ons om de focus te verschuiven van het gecontracteerde aanbod naar preventie en welzijn.

Vanuit deze agenda richten we de preventie in en verstevigen we de vitaliteit en zelfredzaamheid van onze dorpen. We leggen de nadruk op thema’s als alcohol, opvoeding, eenzaamheid, budgettering en gezonde voeding. We nodigen maatschappelijke organisaties, verenigingen en stichtingen uit om een bijdrage te leveren aan de uitvoering van deze agenda. Zo brengen we samen met de samenleving de doelstellingen vanuit de jeugdhulp, de wet maatschappelijke ontwikkeling en de participatiewet op een efficiënte manier dichter bij elkaar.

Subsidiebeleid
Vanuit de preventieagenda richten we ook het subsidiebeleid opnieuw in. Vanuit de kracht van de samenleving nodigen we het verenigingsleven en het maatschappelijk middenveld uit om haar activiteitenaanbod –waar mogelijk- ook open te stellen voor bijzondere doelgroepen en om een bijdrage te leveren aan gemeentelijke doelen. Door meer inwoners naar vermogen mee te laten doen aan reguliere activiteiten, creëren we een genormaliseerd alternatief aanbod voor specialistische voorzieningen. Door het subsidiebeleid in deze lijn door te ontwikkelen, motiveren wij onze partners om via hun activiteiten aanbod de brede opgaven van gezond leven en preventie te ondersteunen.

Wet maatschappelijke ondersteuning
De komende decennia neemt de vergrijzing in Nieuwkoop toe. We ondersteunen de zelfstandigheid van senioren en ook andere inwoners met een hulpvraag door actief te sturen op preventie, de sociale cohesie te versterken, aangepaste woonvormen te realiseren en te zorgen voor een inclusieve openbare ruimte. Ook gaan we door met de welzijnsbezoeken, niet alleen voor senioren maar voor iedereen die hier behoefte aan heeft. Dit om eenzaamheid en depressies te voorkomen. We meten de resultaten van de welzijnshuisbezoeken en bespreken met de vrijwilligers of het thema wonen/doorstromen kan worden toegevoegd aan de thema’s die besproken worden tijdens de welzijnshuisbezoeken.

Vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kunnen inwoners voorzieningen aanvragen om (langer) zelfstandig te blijven. Gezien het groeiend aantal senioren, en daarmee samenhangende benodigde ondersteuning, bestaat de kans op een tekort in het Wmo-budget. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat het Rijk de huishoudelijke hulp vanuit de Wmo inkomensonafhankelijk heeft gemaakt. Wij volgen actief de landelijke discussie om de huishoudelijke hulp inkomensafhankelijk te maken.

Maatschappelijke opvang en beschermd wonen
Niet iedereen in Nederland is in staat om zelfstandig te wonen. De overheid wil dat zo veel mogelijk mensen in hun eigen huis ‘beschermd’ kunnen wonen om makkelijker mee te kunnen blijven doen in de samenleving, al dan niet met hulp aan huis. Zo zijn er minder (dure) instellingen voor beschermd wonen nodig.  Beschermd wonen en maatschappelijke opvang wordt een nieuwe taak van gemeenten. Het contract met Tom in de buurt kan de komende periode uitgebreid worden met taken rondom maatschappelijke zorg, maatschappelijke opvang en beschermd wonen. Een aantal van deze functies kopen we in met Alphen aan den Rijn en Kaag en Braassem. Dit vraagt een actieve samenwerking in de subregio Rijnstreek en met woningcorporaties.

Mantelzorg
Onze samenleving kent veel mantelzorgers. Zij verzetten veel werk, bijvoorbeeld door klusjes of boodschappen te doen voor (oudere) buurtbewoners. Veel mantelzorgers zetten zich ook in voor een naaste, bijvoorbeeld de verzorging van een zieke partner, de zorg voor ouders of een gehandicapt kind. Deze langdurige ondersteuning geeft een mentale druk bij de mantelzorger. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal mantelzorgers naar verwachting alleen maar verder toen. Wij vinden dat er meer aandacht moet zijn voor hun welzijn. Samen met Tom in de buurt, de partij die voor ons de Wmo uitvoering verzorgt, willen we actief het gesprek aangaan met mantelzorgers zodat we op tijd kunnen doorverwijzen naar hulp als er sprake dreigt van overbelasting. Zo dragen we bij aan het voorkomen van (psychische) problemen bij de mantelzorger.

Welzijn op recept
Welzijn op recept is een alternatief voor mensen met psychosociale klachten. Klachten als vermoeidheid, pijn in de nek, maar ook stress, angst en somberheid hebben lang niet altijd een medische oorzaak. Vaak spelen onderliggende sociaal maatschappelijke problemen een rol, zoals overlijden van een partner, verlies van werk, eenzaamheid etc. Via Welzijn op recept verwijst de huisarts patiënten door naar een welzijnscoach, die met de patiënt de oorzaak van de psychosociale klachten onderzoekt met bijbehorende activiteiten om de oorzaak aan te pakken.

Vrijwilligerswerk
Onze gemeente heeft veel actieve inwoners die zich graag voor een ander inzetten. Op verschillende deelterreinen zijn al veel vrijwilligers actief (waaronder welzijnsbezoeken en begeleiding van statushouders). Daarnaast zijn er ook veel vrijwilligersorganisaties en initiatieven die iets willen bijdragen aan de samenleving. Er melden zich ook regelmatig individuele inwoners bij ons die graag iets willen betekenen. We willen hier als gemeente meer in gaan ondersteunen en faciliteren. Onder meer door de inzet van een sociaal makelaar die vraag en aanbod bij elkaar gaat brengen en vrijwillige initiatieven waar nodig ondersteunt.

Klanttevredenheidsonderzoek
De komende jaren willen we de klanttevredenheid binnen het sociaal domein nog beter gaan monitoren. Een goede analyse van de geleverde prestaties helpt om op tijd bij te kunnen sturen.  Samen met Alphen aan den Rijn en Kaag en Braassem werken we de komende maanden aan een nieuwe opzet voor de klanttevredenheidsonderzoeken.

Jeugdhulp

Vanaf 2024 organiseren we samen met Kaag en Braassem en Alphen aan den Rijn de toegang en een deel van de specialistische jeugdhulp. In 2023 treffen we daarvoor de voorbereidingen. De volgende drie doelstellingen zijn daarbij leidend.

1. De jeugdhulp moet vooral gericht zijn op - en ingezet worden bij die jeugdigen en gezinnen die het echt nodig hebben .
2. Minder jeugdigen en/of gezinnen hebben jeugdhulp nodig  
3. Hulp en ondersteuning vaker in de eigen omgeving bieden, het aansluiten bij- en versterken van het dagelijks leven staat centraal 

Tot 2024 blijft Nieuwkoop aangesloten bij de regio Holland Rijnland voor de inkoop van jeugdhulp. De continuïteit van de jeugdhulp is daarmee gegarandeerd.

Lokaal jeugdhulpteam
Onze goede ervaringen met lokaal organiseren willen we waar mogelijk vasthouden in de (regionale) samenwerking. De toegang en lichte vormen van jeugdhulp willen we dicht bij de gemeente blijven organiseren. Wij willen dit doen in de vorm van een lokaal werkend jeugdhulpteam. Het team zet jeugdhulp in als het noodzakelijk is, verwijst voor lichte hulpvragen naar voorzieningen op gebied van opvoedondersteuning, sport of cultuur. Het gaat niet altijd om zorg voor de jeugdigen, soms hebben ouders ondersteuning nodig. Het team stemt dan af met andere hulpverleners bijvoorbeeld op het gebied van maatschappelijke ondersteuning of schuldhulpverlening welke inzet noodzakelijk is. Een sterke verwevenheid binnen de Nieuwkoopse samenleving is daarbij een belangrijke randvoorwaarde.  

Daarnaast is het team een belangrijke partner voor de gemeente om grip te hebben op inzet van kwalitatieve specialistische jeugdhulp, maar ook op de kosten. Het is daarom belangrijk dat het team functioneert als (onderdeel) van een zelfstandige organisatie, geworteld in de Nieuwkoopse samenleving, met nauwe verbinding met specialistische zorg. Vanwege deze specifieke rol en positie van het team willen we de mogelijkheid onderzoeken deze taken onder te brengen in een (subregionale) stichting en deze via subsidie te financieren in plaats van (steeds een nieuwe) aanbesteding.
 

Lokale uitvoering: De Verbinding
Het grootste deel van de uitvoering in het sociaal domein doen de gecontracteerde partners (Wmo, jeugdhulp, Werk en inkomen). Vrijwel de hele Wmo ligt bij de gecontracteerde partij Tom in de Buurt. Een aantal taken houden wij bewust bij onszelf en is ondergebracht in het team De Verbinding. Procesregisseurs complexe casuïstiek pakken hun rol waar partijen (veelal uit verschillende wettelijke kaders) er onderling niet goed uitkomen. De coördinatoren van welzijnsbezoeken zorgen dat vrijwilligers inwoners van 75 jaar en ouder bezoeken en vormen waar nodig de verbinding met gecontracteerde partners of andere organisaties. Begeleiders van statushouders zorgen dat nieuwkomers zo goed mogelijk in de lokale samenleving terechtkomen en ondersteunen hen bij de inburgering. Jongerenwerkers leggen contact met de jongere Nieuwkopers en ondersteunen en stimuleren hen om gezond, veilig en actief op te groeien. Waar nodig vormen zij ook de schakel naar gecontracteerde zorg of andere partijen.

De komende vier jaar vullen wij de taken zoals opgenomen in het Koersdocument verder in. We moeten het team op het gebied van uitvoering verder versterken op het gebied van preventie, welzijn en vrijwilligerswerk. Dit is mogelijk vanuit de middelen van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvang (POK). Ook op het gebied van vluchtelingenbegeleiding moeten we het team versterken, onder ander door het structureel hoger aantal vluchtelingen, de nieuwe Wet Inburgering en het flinke aantal Oekraïners dat in 2022 in Nieuwkoop onderdak zocht.

Wat gaan we er voor doen?

Welzijn en preventie

Wet maatschappelijke ondersteuning

Jeugdzorg

Lokale uitvoering